Ukrayna-Rusya Görüşmeleri İstanbul’da Başlıyor

Ukrayna ile Rusya arasında başlayan savaşın üçüncü yıl dönümünde, iki ülkenin İstanbul’da yapacağı görüşmelere saatler kaldı. Çatışmaların başlangıcından yaklaşık bir ay sonra 29 Mart 2020’de yine İstanbul’da bir araya gelen iki ülke temsilcileri, çatışmaları sona erdirmeyi ummuş ancak başarılı olamamıştı.

Ukrayna, Avrupa ve ABD’nin desteğiyle Rus birliklerine karşı mücadele etmeye çalışırken, Rusya işgal ettiği bölgelerde konumunu sağlamlaştırmıştı. ABD seçimlerinde Donald Trump’ın kazanmasıyla savaşın seyri değişmiş ve Trump’ın Ukrayna’ya verdiği destek, ülkenin değerli madenlerine olan ilgisini artırmıştı.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’in eleştirilerine maruz kalan Trump’ın tutumu, Avrupa’da askeri harcamaların ve yatırımların arttırılması tartışmalarına yol açmıştı.

Avrupa Liderleri Kiev’de Buluştu

Yakın zamanda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Polonya Başbakanı Donald Tusk ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer ile başkent Kiev’de görüştü. Ukrayna, Avrupa liderlerinin en az 30 günlük bir ateşkese hazır olduğunu duyurdu.

Rusya lideri Vladimir Putin de üçüncü kez ateşkes ilan ettiklerini belirterek, Ukrayna ile İstanbul’da doğrudan görüşme çağrısı yapmıştı.

Yarın İstanbul’da gerçekleşecek zirvenin, üç yıldan fazladır devam eden Ukrayna-Rusya savaşının seyrini değiştirmesi bekleniyor.

Zelenskiy, Putin ile Birebir Görüşmek İstiyor

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, yaptığı açıklamada Rusya ile tam ve geçici bir ateşkes sağlanmasını umut ettiğini ve Rusya Devlet Başkanı Putin ile Türkiye’de birebir görüşmeyi planladığını açıkladı.

Zelenskiy, “Diplomasi için gerekli zemini sağlamak üzere yarından itibaren tam ve kalıcı bir ateşkese ihtiyaç var. Ölümleri uzatmanın bir anlamı yok. Perşembe günü Putin’i bekliyorum, şahsen. Umarım Ruslar bu kez bahane aramazlar” ifadelerini kullandı.

Putin’in İstanbul’da olup olmayacağı henüz netleşmedi. Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gerektiğinde açıklama yapacağını belirtti.

Ukraynalı bir başkanlık danışmanı Reuters’a yaptığı açıklamada, Zelenskiy’in İstanbul’da sadece Putin ile görüşeceğini, diğer Rusya heyeti üyeleriyle herhangi bir temas olmayacağını vurguladı.

Putin İstanbul’a Gelebilir

Putin, Uluslararası Ceza Mahkemesi tarafından arama kararı çıkarıldığı için uzun süredir yurt dışına çıkmıyordu. Türkiye’nin UCM’ye taraf olmaması, İstanbul ziyaretine engel teşkil etmiyor. Yarınki zirvede Putin ve Zelenskiy’nin bir araya gelmesi bekleniyor.

Trump Gelmeyecek

ABD Başkanı Trump’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ev sahipliği yapacağı zirveye katılıp katılmayacağı belirsizdi. Ancak Trump, İsrail’de olacağını ve gelebileceğini düşündüğü takdirde uçabileceğini açıklamıştı. Son açıklamasında ise gelmeyeceğini duyurdu.

Görüşmelerden “muhtemelen çok iyi sonuçlar alınabileceğini” belirten Trump, ABD Dışişleri Bakanı Rubio’nun ve üst düzey elçiler Steve Witkoff ile Keith Kellogg’un görüşmelere katılacağını belirtti.

İstanbul Protokolü

Daha önce ABD aracılığıyla Suudi Arabistan’da başlayan görüşmelerde, tarafların talepleri belirginleşmeye başlamıştı. Rusya’nın, 2020’deki görüşmelerde şekillenen “İstanbul Protokolü” ile görüşmeye oturması bekleniyor.

2020’deki görüşmelerde, 10 maddelik bir protokol gündeme gelmişti. Rusya tarafından hazırlanan protokol, Ukrayna’nın NATO üyeliğine karşı çıkılmasını ve belirli bölgeler hakkında güvenlik garantileri içermekteydi. Ancak bu protokol, Avrupa ülkeleri ve ABD’nin Ukrayna’ya verdiği askeri destekle imzalanmamış ve Rusya’nın püskürtülmesine yetmemişti.