AB’den Orta Asya açılımı

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile AB Konseyi Başkanı António Costa, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan liderleriyle Özbekistan’ın Semerkand kentinde bir araya geldi.

Zirvede liderler, AB ile Orta Asya ülkelerinin ticaret ve yatırım ilişkilerinin geliştirilmesi yönünde karar aldılar.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Orta Asya ülkeleri ile AB arasında stratejik ortaklık geliştirileceğini belirterek, “Bu ortaklık, yeni bir çağın kapısını aralayacak” dedi.

Zirvede konuşan Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ise, birkaç yıl öncesine kadar böyle bir iş birliğinin düşünülemez olduğunu vurgularken, bölge ülkelerinin artık birlikte hareket eden bir blok oluşturma çabası içinde olduğunu söyledi.

İş birliği neleri kapsıyor?

Von der Leyen’in yaptığı açıklamaya göre, Avrupa Birliği’nin “Global Gateway” altyapı girişimi kapsamında Orta Asya ülkelerine toplam 12 milyar euroluk yatırım desteği sağlanacak.

Yatırımlar ulaşım, hammadde, yenilenebilir enerji ve dijitalleşme olmak üzere dört temel alana odaklanacak.

Özellikle Avrupa’nın sağlayacağı uydu teknolojileriyle, Orta Asya’nın komşularının etkisinden bağımsız bir şekilde hızlı internet erişimi kazanacağı vurgulandı. Rusya bölgede bu alanda etkili.

Orta Asya, kobalt, bakır ve nadir toprak elementleri gibi kritik maden rezervleriyle dikkat çekiyor. Zirve öncesi Kazakistan, ülke tarihindeki en büyük nadir toprak elementi rezervlerinden birini keşfettiğini açıkladı. Von der Leyen, “Bu hammaddeler, geleceğin küresel ekonomisinin can damarı” diyerek, bölgenin önemini vurguladı.

Ancak zirvede söz konusu ülkelere yönelik ağır insan hakları ihlallerine dair ithamlar gündeme gelmedi.

Bölgedeki otoriter yönetimlerin artan baskısı, hak savunucuları tarafından raporlanıyor.

AFP,dpa/TY,EC